همۀ ما باورهایی داریم که به مسیرمان جهت می‌دهند. اما ممکن است گاهی افکار و باورهای قدیمی ما، سدی در مسیر رشدمان باشند. در این لحظات که متوجه ناکارآمد بودن باورهایمان می‌شویم، باید عینک قدیمی را از روی چشم‌هایمان برداریم و غبار روی شیشه‌هایش را پاک کنیم. شاید کمی سخت باشد و واقعیت چشم‌هایمان را اذیت کند، اما آرام‌آرام می‌توانیم به دنیا و اتفاقاتش جور دیگری نگاه کنیم و به اصطلاح تجدیدنظر کردن را بیاموزیم.
اما یکی از توصیه‌هایی که همیشه در مورد تجدیدنظر کردن می‌شنویم این است که:
«اگر می‌خواهی در بحث نظرات همه‌جانبه و درستی داشته باشی، سعی کن عقاید مخالف با باورهای خودت را بشنوی. این کار باعث می‌شود تا نظراتت تعدیل شوند»
با وجود این، شنیدن نظر مخالف همیشه مجبورمان نمی‌کند که در مورد نظرات و عقایدمان تجدیدنظر کنیم، بلکه برعکس ممکن است این کار باعث شود بیشتر روی نظرمان پافشاری کنیم.
تجدیدنظر کردن از نگاه آدام گرانت
آدام گرانت در کتاب دوباره فکر کن و در بخش تجدیدنظر جمعی به این موضوع اشاره کرده و به این نتیجه رسیده است که راه‌حل این موضوع تقسیم نظرات به دو دستۀ موافق و مخالف نیست.
شنیدن نظر مخالف لزوما مجبورتان نمی‌کند که در مورد موضع خود تجدیدنظر کنید؛ بلکه صرفا باعث می‌شود راحت‌تر بر عقیده‌تان پافشاری کنید. روانشناسان به این تقسیم که نوعی خطای ذهنی است سوگیری دوحالته می‌گویند. ما انسان‌ها تمایل داریم عقاید را به دو دسته تقسیم کنیم تا با این کار مسائل پیچیده را ساده‌تر کنیم.
راه‌حل دور شدن از این گرایش ذاتی چیست؟
از نظر آدم گرانت راه‌حل دور شدن از این سوگیری ذهنی، ایجاد پیچیدگی است.
باید تلاش کنیم به جای دو دسته کردن نظرات، طیف وسیعی از دیدگاه‌ها دربارۀ آن موضوع خاص را در نظر بگیریم. با این کار متوجه اشتراکاتمان با دیگران می‌شویم و دیدگاه طرف مقابل را راحت‌تر درک می‌کنیم.
غلبه بر سوگیری دوحالته
نقطۀ شروع برای غلبه بر سوگیری دوحالته، دیدن دامنۀ دیدگاه‌های مختلف دربارۀ آن موضوع است. مثلا طیفی که در زیر می‌بینید، نشان می‌دهد در مورد تغییرات اقلیمی شش گروه با عقاید مختلف داریم:
وقتی عقاید میانه‌های طیف دیده نشوند، احساس می‌کنیم فقط دو گروه در مورد گرم شدن زمین نظر داده‌اند و همین باعث می‌شود یا در موردش فکر نکنیم یا تصور کنیم این اتفاق برای هیچ‌کس مهم نیست. اما وقتی بفهمیم چه تعداد از مردم به تغییرات اقلیمی فکر می‌کنند، آمادگی بیشتری داریم تا کاری دربارۀ این مسئله انجام بدیم.
پس یادمان باشد که به عنوان مصرف‌کنندۀ اطلاعات پیچیدگی را به عنوان نشانه‌ای از اعتبار تلقی کنیم و اگر با اخباری مواجهه شدیم که موضوع را دوجناحی جلوه دادند، حواسمان به دیدگاه‌های میانۀ طیف هم باشد.
کتاب دوباره فکر کن جدیدترین کتاب آدام گرانت نویسنده و روانشناس سازمانی است. مطالعۀ این کتاب به ما و دوستانمان کمک می‌کند تا در موقعیت‌های مختلف کاری و شخصی با ذهن بازتری تصمیم بگیریم. مطالعۀ این کتاب را در سال نو به شما پیشنهاد می‌کنیم. همچنین می‌توانید این کتاب را به‌عنوان هدیه نوروزی از ۱۴ تا ۲۱ اسفندماه با تخفیف ویژه به دوستانتان هدیه بدهید.
