زندگینامه و تحصیلات گرک کاروسو
گرِگ کاروسو، فیلسوف آمریکایی معاصر، از چهرههای برجسته در حوزهٔ فلسفهٔ ذهن، روانشناسی اخلاق و فلسفهٔ حقوق است.
او در دانشگاه سالزبری (Salisbury University) ایالت مریلند استاد فلسفه است و همزمان بهعنوان پژوهشگر مدعو در «مرکز علوم شناختی نیویورک» فعالیت میکند. کاروسو دکترای خود را در رشتهٔ فلسفه از دانشگاه ایالتی نیویورک در استونی بروک گرفت.
تمرکز اصلی او بر پرسشهای بنیادین دربارهٔ ارادهٔ آزاد، مسئولیت اخلاقی و عدالت کیفری است؛ مسائلی که در نگاه او نه فقط نظری، بلکه عمیقاً اجتماعی و انسانیاند.
فعالیتهای کاری گرک کاروسو
کاروسو در فعالیتهای دانشگاهی خود کوشیده میان فلسفهٔ تحلیلی، روانشناسی شناختی و علوم اعصاب پلی بزند. او از مدافعان «جبرگرایی سفت و سخت» است؛ دیدگاهی که میگوید انسانها در عمل اختیار واقعی ندارند، زیرا رفتارشان نتیجهٔ زنجیرهای از علل طبیعی و روانی است که از کنترل آگاهانهٔ ما بیروناند.
با این حال، کاروسو برخلاف تصور رایج، این دیدگاه را ناامیدکننده نمیداند. او در آثارش نشان میدهد که اگر بپذیریم اختیار مطلق نداریم، میتوانیم نظامهای حقوقی و اخلاقی منصفانهتری بسازیم؛ نظامهایی که بر اصلاح، آموزش و همدلی استوارند، نه مجازات و انتقام.
کاروسو در این زمینه طرحی را پیشنهاد کرده که آن را «مسئولیت بدون سرزنش» (responsibility without blame) مینامد؛ چارچوبی که میکوشد میان پاسخگویی انسان و فهم علمی رفتار تعادل برقرار کند.
کاروسو علاوه بر فعالیتهای دانشگاهی، در رسانههای عمومی نیز دربارهٔ پیامدهای اخلاقی و اجتماعی علوم اعصاب سخن میگوید و کوشیده است مفهوم ارادهٔ آزاد را از برج عاج فلسفه به عرصهٔ عمومی بیاورد.
اندیشههای او، مانند آثار دنت، بخشی از گفتوگوی گستردهتری دربارهٔ معنای انسانبودن در عصر علم است—عصری که در آن هرچه بیشتر درمییابیم ذهن، رفتار و حتی انتخابهایمان ریشه در سازوکارهایی دارند که روزی رازآلود مینمودند.
کتابهای گرک کاروسو
از مهمترین آثار او میتوان به کتاب Rejecting Retributivism (رد مجازات تلافیجویانه) اشاره کرد که در آن به نقد عمیق نظامهای کیفری سنتی میپردازد و رویکردی انسانگرایانهتر به عدالت ارائه میدهد.
او همچنین ویراستار مجموعهای از مقالات دربارهٔ ارادهٔ آزاد است و با فیلسوفان برجستهای چون دنیل دنت همکاری کرده است.
گفتوگوی او با دنت در کتاب Just Deserts: Debating Free Will نقطهٔ عطفی در بحث معاصر دربارهٔ اختیار و مسئولیت به شمار میآید که نشر نوین آن را با نام سزاوار به فارسی ترجمه کرده است.
در این کتاب، دنت از دیدگاهی سازگارگرایانه دفاع میکند و باور دارد که آزادی و مسئولیت میتوانند در جهانی علی و قانونمند معنا داشته باشند، در حالی که کاروسو تأکید میکند چنین برداشتی توهمی فلسفی است و باید بهجای آن، نظام اخلاقی خود را بر همدلی، نه سرزنش، بنا کنیم.