یکی از مهارتهای مهم، به خصوص برای افراد در سازمانها، مهارت انجام کار تیمی و مشارکت است. منظور از کار تیمی، تنها گردآوردن مجموعهای از افراد با تواناییهای مختلف برای انجامدادن وظایف خاص نیست و مفهوم کار تیمی و مشارکت بسیار گستردهتر است. کار تیمی، به کارها نظم میبخشد و کمک میکند تا مدیران سازمانها به سرعت به اهداف شغلی خود برسند. در ادامه این مطلب به بررسی کار تیمی و دلایل اهمیت آن میپردازیم.
کار تیمی چیست؟
کار تیمی (teamwork) زمانی اتفاق میافتد که افراد با هم در جهت یک هدف مشترک کار کنند. این هدف میتواند حرفهای یا شخصی باشد. برای مثال شما برای بالا بردن یک کاناپه از پلهها، راهاندازی یک پروژه کاری و حتی بازیکردن باید در کنار سایر افراد به عنوان یک تیم کار کنید.
بیشتر افراد فکر میکنند کار تیمی و کار گروهی، یک مبحث یکسان هستند، اما این دو از نظر حرفهای با هم تفاوت دارند. زمانی که با چند نفر یک گروه را تشکیل میدهید، هر فرد مسئولیت انجام برخی وظایف مشخص برای رسیدن به اهداف مشخص را به عهده میگیرد. در این راستا وظایف افراد و اهمیت آنها ممکن است با هم متفاوت باشد. این در حالی است که اعضای یک تیم با تواناییهای مخلتف، همگی در کنار هم برای رسیدن به هدفی مشخص کار میکنند و ارزش کار تمام افراد با هم یکسان است.
یکی از مهمترین مزایای کار تیمی، متوجه تاثیر بیشتر همکاری با دیگران در یک پروژه نسبت به انجام همان کار به تنهایی میشوند. دستیابی به یک هدف زمانی آسانتر است که وظایف به جای تکیه بر تلاشهای منحصر به فرد افراد، به طور مشترک انجام شوند. کل تیم زمانی بهترین عملکرد را دارد که هر یک از اعضای تیم به طور مشترک کار کنند، اما همچنان دیدگاه و تجربیات خود را به همراه داشته باشند و از مجموعه مهارتهای خود استفاده کنند.
کار تیمی چه فوایدی دارد؟
کار تیمی و مشارکت، مزایای زیادی برای سازمانها دارد که مهمترین آنها عبارتاند از:
- باعث اعتمادسازی بین اعضا میشود.
- کار تیمی باعث کاهش استرس، تنش و البته افزایش بهرهوری اعضا میشود.
- اعضای یک تیم یک ارتباط موثر و سالم با هم برقرار میکنند و با امنیت خاطر بیشتری به کار خود ادامه میدهند.
- تیمسازی درست، باعث ایجاد ارتباط سازنده بین واحدهای مختلف و همچنین باعث ایجاد حس خوب و همدلی سازمان میشود.
- تیمسازی اصولی، امکان یادگیری مهارتهای جدید و درک نقاط قوت و ضعف را به اعضای تیم میدهد.
- خلاقیت و نوآوری در سایه کار تیمی و مشارکت به حداکثر میرسد.
- دستیابی به اهداف و پیشرفت در مسیر با تیمسازی میسر است.
- ارتباط تیمی موثر، به رفع تضادها و مشکلات بین اعضا کمک میکند.
- کار تیمی فرهنگ کار در محیط شرکت و سازمانها را بهبود میبخشد.
اصول کار تیمی موفق چیست؟
یک تیم موفق، شامل افرادی است که با وجود تفاوت عقاید و نظرات، به خوبی در کنار هم برای رسیدن به اهداف شرکت کار میکنند. فضای مثبت ناشی از تیم سازی موثر در محیط شرکتها به اعضا این امکان را میدهد تا در فضایی آرام و بدون تنش کار کنند. یک کار تیمی موفق، ویژگیهای زیر را باید داشته باشد:
- افراد تیمها با هم سازگار هستند و در مقابله با مشکلات انعطاف به خرج میدهند.
- اعضای تیم به خوبی با هم مذاکره و مصالحه میکنند.
- اعضای تیم در مورد مسائل مختلف کنجکاو هستند.
- افراد در نیم به هم تعهد دارند و به هم اعتماد میکنند.
- هر عضو، سوابق و تجارب خاص و ارزشمندی دارد که برای رسیدن به هدف تیم از آنها استفاده میکند.
- اعضای تیم به عقاید و تفاوتهای یکدیگر احترام میگذارند.
- بین اعضا یک ارتباط سالم و موثر برقرار است.
چرا کار تیمی مهم است؟
تعریف کار تیمی ساده است، اما درک اینکه چگونه به عنوان یک تیم خوب کار کنید میتواند پیچیده باشد. تبدیل شدن به یک تیم موثر و با عملکرد بالا نیازمند تمرین زیاد و راهنمایی است. کار تیمی و مشارکت، اعضای مختلف سازمان را به هم متصل میکند و هدف را به آنها نشان میدهد. زمانی که افراد مختلف سازمان اهمیت کار تیمی را درک کنند، ارتباطات سازندهای با هم برقرار میکنند و همین به افزایش بهرهوری و کارایی آنها کمک میکند.
تحقیقات نشان میدهد که کار تیمی یکی از عوامل مهم در پیشرفت سازمانهای بزرگ و موفق است. در این سازمانها، به کار تیمی تاکید میشود و همین باعث میشود تا نوآوری و پیشرفت زودتر از موعد مورد انتظار، اتفاق بیفتند. زمانی که اعضای سازمان اهمیت کار تیمی را درک نکنند، به جای تمرکز روی اهداف سازمان کاملا خودمحور عمل میکنند و همین باعث شکست و کاهش بهرهوری سازمان میشود.
چگونگی تیمسازی در کسب و کارها
تیمسازی در کسب و کارها 14 گام اصلی دارد که باعث عملکرد بالا و برقراری ارتباط موثر بین اعضا میشود. این 14 گام عبارتاند از:
- مشخصکردن اهداف اصلی سازمان
- تعیین وظایف و نقش اعضای تیم
- شناخت مهارت اعضا و استفاده حداکثری از آنها
- تعیین انتظارات
- تنوع در پروسه تیمسازی و اجتناب از تکرار روشهای قدیمی
- برقراری فضایی امن برای کنجکاوی و ریسککردن اعضا
- توجه به اعضا و قدردانی از آنها
- توسعه استعدادهای اعضای تیم
- اعطای آزادیعمل به اعضا
- نگرش مثبت و انتقال حس ارزشمندی به اعضای تیم
- توسعه مهارتهای رهبری تیم و تبدیل شدن به یک رهبر قوی
- توسعه فرهنگ کار تیمی
- تقویت ارتباطات بین تیمی
- برقراری ارتباط مداوم و موثر با اعضای تیم
مشکلات و موانع کار تیمی
گردآمدن افراد مختلف با سلایق متفاوت در کنار هم برای دستیابی به یک هدف مشخص، بدون شک با مشکلات و موانعی همراه است. یک مدیر خوب میتواند با مشورت با افراد متخصص یا مطالعه کتب و مقالات مختلف، به درستی با این موانع کنار بیاید و آنها را از سر راه بردارد. در غیر اینصورت، موانع میتوانند روی عملکرد کل اعضای تیم تاثیر منفی بگذارند. مهمترین مشکلات کار تیمی عبارتاند از:
بحث و جدل بین اعضا
یکی از مشکلات مهم و اصلی در بحث کار تیمی، دعوا و کشمکش بین اعضایی است که با هم اختلاف نظر دارند. برای مقابله با این مشکل، احترام به تمام عقاید و نظرات و توانایی مذاکره و مصالحه بسیار مهم است.
شخصیتهای ناسازگار
از مشکلات اصلی تیمها، وجود افراد ناسازگار است که به هیچ وجه راضی به همکاری با دیگر اعضا نیستند. این شخصیتها به کل تیم صدمه وارد میکنند و بزرگترین مانع در روند توسعه تیم محسوب میشوند.
در همه تیمها وجود شخص یا اشخاصی که خود را بالاتر از بقیه میدانند و میخواهند بر دیگران سلطه پیدا کنند، غیرقابل انکار است. برای جلوگیری از دخالت این شخصیتها باید قوانین خاصی را در کار پیاده کرد تا جلوی سلطه این افراد گرفته شود.
مشکل تمرکز نداشتن اعضا
برای دستیابی به اهداف تیمی، توجه و تمرکز کامل همه افراد لازم است. با وضع یک سری قوانین میتوان از ناتوانی اعضا در تمرکز بر روی کار جلوگیری کرد.
تمامنشدن کارها در موعد مقرر
گاهی به دلایلی ممکن است کارها به موقع تمام نشوند و به تاخیر بیفتند. اما اگر این تاخیر همیشگی باشد، باید با برنامهریزی و دریافت گزارش از عملکرد اعضا برای حل مشکل تمامنشدن کارها جلوگیری کرد.
نبود ارتباط موثر بین اعضا
مهمترین مولفه در پیشرفت سازمانها، برقراری ارتباط موثر بین اعضای آنها است. مدیران باید سعی کنند بین اعضای تیم خود یک ارتباط موثر و سودمند برقرار کنند.
رهبر ناکارآمد
تنها داشتن اعضای موثر و متعهد برای توسعه تیم کفایت نمیکند، بلکه هر تیم به یک رهبر کارآمد و موثر نیاز دارد. رهبر تیم باید سیاستهای کلی را مشخص و برای دستیابی به آنها برنامهریزی کند.
برنامهریزی نادرست
برنامهریزی از مهمترین مولفههای پیشرفت کار تیمی است و باعث احساس ارزشمندی و کارآمدی در بین اعضای تیم میشود. همه تیمها برای رسیدن به اهداف خود، باید اهداف بلندمدت خود را تعیین کرده و برنامهای جامع برای رسیدن به آنها تدوین کنند.
نمونهای از کار تیمی موفق
در دنیا نمونههای مختلفی از کار تیمی موفق وجود دارد و شرکتهای پیکسار، ناسا، ساوت وست و هول فودز مارکت جزو آنها هستند. یکی از بهترین نمونههای کار تیمی موفق، فروشگاههای عرضه مواد غذایی ارگانیک هول فودز مارکت در آمریکا است. این فروشگاهها جزو بهترین سازمانها در زمینه کار تیمی هستند، زیرا 90 درصد امور در آنها با توجه به نظرات افراد تیم و با حداقل دخالت مدیران انجام میشود. در واقع برای استخدام در مجموعه هول فودز مارکت تنها توانایی برقراری ارتباط با مشتری و فروش کافی نیست، شما باید بتوانید در کنار دیگر اعضای تیم به خوبی کار کنید.
همه زیرمجموعههای فروشگاههای هول فودز مارکت، از 10 تیم کاری تشکیل میشوند. هر کدام از تیمها مسئولیت یک بخش خاص را دارند و تمام اعضای تیم در برابر مدیریت موجودی، سود و زیان آن بخش مسئول هستند. هر 4 هفته یک بار عملکرد تیمها از طرف شرکت بررسی میشود و اگر تیمی اثربخشی بیشتری در آن ماه داشته باشد، مازاد بودجه بین تمام اعضای آن تقسیم میشود.
حتی برای استخدام در تیمها، باید باقی اعضای تیم نظر بدهند که آیا فرد جدید صلاحیت عضویت دائمی در تیم را دارد یا نه و استخدام نیروهای جدید تنها به دستور مدیر بخش انجام نمیشود. این شیوه کار تیمی و مشارکت باعث سوددهی و کارآیی بسیار بالای کارمندان در فروشگاههای هول فودز مارکت شده است.
معرفی چند کتاب برای یادگیری کار تیمی
یکی از مراحل یادگیری هر مهارتی، مطالعۀ کتاب در مورد آن موضوع است. البته باید در نظر داشت که مطالعه فقط بخشی از فرآیند یادگیری کار تیمی است و مهمتر از آن کسب تجربه، تمرین، تعامل و عملی کردن آن است. ماطلعۀ کتاب در حوزۀ مشارکت و کار تیمی، باعث ایجاد چارچوب مفهومی برای درک بهتر مسائل تیمی و یادگیری استراتژیهای مناسب برای آن است.
در این کتابها با استفاده از مطالعات موردی و مثالهای آن میتوانید بهتر درک کنید که افراد در شرایط مشابه شما چطور با چالشها روبرو شده و آنها را پشت سر گذاشتهاند. کتابها میتوانند به خوانندگان کمک کنند تا تفاوتهای فرهنگی و روانشناختی اعضای تیم را بهتر درک کنند و از آنها برای بهبود همکاری استفاده کنند.
کتاب توانمندی های نهان که چگونگی کشف و شکوفایی استعدادهای درونی را بررسی میکند در یکی از فصلها به طور مفصل در مورد اهمیت کار تیمی در موفقیت و دستیابی به اهداف میگوید. آدام گرانت در بخشی از این کتاب میگوید:
«مهارتهای جامعهمحور به سان چسبی هستند که گروه را به تیم تبدیل میکنند. در این صورت است که افراد به جای آنکه به عنوان گرگهایی تنها عمل کنند، به بخشی از یک گروه منسجم بدل میشوند.»
برای خرید و دانلود رایگان فصل اول این کتاب، بر روی کتاب توانمندی های نهان کلیک کنید تا به صفحۀ مربوطه هدایت شوید و بعد از اضافه کردن کتاب به سبد خرید، مراحل ثبت سفارش را انجام دهید.
1 نظر در “اهمیت کار تیمی و مشارکت”