در دنیای امروزی که پر از حواسپرتیهای ناشی از فناوری است، تمرکز کردن و انجام کارها با بهرهوری بالا کاری بسیار دشوار است. این حواسپرتیها بخش زیادی از توجه، تمرکز و وقت ارزشمند ما را به خود اختصاص میدهد. بهترین راهکار برای مقابله با این حواسپرتیها و انجام کارها به شکل کارآمد، کار عمیق است. اما کار عمیق ممکن است بهتنهایی کارآمد نباشد. کار عمیق و کار آهسته، دو مفهوم مکملی هستند که میتوانند به شما در افزایش بهرهوری کمک کنند.
کال نیوپورت در بخش آخر کتاب کار عمیق نوشته است: «این اولین باری است که اعتراف میکنم، در سالی که به شدت عمیق کار کردم، شاید کمی بیش از حد افراطی بودم؛ برایم ثابت شد که این کار خستهکننده است و اگر آن را ادامه میدادم، احتمالا از شدت آن کم میکردم. اما از طرف دیگر این تجربه، نکتهای که مطرح میکند این است که کار عمیق بسیار قدرتمندتر از آن چیزی است که بسیاری از افراد درک میکنند.».
با خواندن این جملات میتوان متوجه شد که کار عمیق میتواند باعث فرسودگی شغلی شود. در اینجا ایدۀ فلسفۀ بهرهوری آهسته مطرح میشود که نیوپورت آن را در کتاب کار آهسته توضیح داده است. کار آهسته منجر به کار عمیق میشود؛ ترکیب کار عمیق و کار آهسته در کنار هم میتواند راهحلی برای افزایش بهرهوری در این دنیای پرمشغله باشد. نیوپورت در کتاب کار عمیق، از اهمیت و قوانینی برای انجام آن گفته است. در ادامه به بررسی تعاریفی از کار عمیق و کار آهسته و نحوه عملی کردن آن میپردازیم.
کار عمیق و کار کمعمق چیست؟
به گفتۀ نیوپورت در کتاب کار عمیق، قوانینی برای تمرکز در دنیایی آشفته، کار عمیق فعالیتی حرفهای با تمرکز کامل و بدون حواسپرتی است که تواناییهای شناختی شما را به حداکثر میرساند. این فعالیتها، ارزشآفرین هستند، مهارتهای شما را بهبود میبخشند و تکرار کردن آنها سخت است. در کار عمیق مغز میتواند با حداکثر پتانسیل خود کار کند به همین علت در دنیای رقابتی امروز میتواند ابزار قدرتمندی برای رسیدن به خروجی باکیفیت باشد. نوشتن یک پروپوزال، آماده شدن برای ارائه، تحلیل دادهها برای بهینهسازی کسب و کار و … از جمله کارهای عمیقی هستند که هر کدام به سطح مشخصی از کار عمیق و تمرکز نیاز دارند.
در مقابل کار کمعمق، کارهایی هستند که نیازی به تمرکز ندارند و در حین حواسپرتی نیز انجام میشوند. برای مثال پاسخ دادن به ایمیلها، کاری کمعمق و غیرقابل چشمپوشی است و شما را از رسیدن به اوج عملکرد کاری خود باز میدارد.
کار عمیق چه فوایدی دارد؟
کار عمیق به شما کمک میکند از بروز حواسپرتیها جلوگیری کنید و چیزهای سختتری را یاد بگیرید و کارها را در زمان کمتری انجام دهید. برخی از فواید کار عمیق عبارتاند از:
- افزایش کیفیت کار
- رسیدن به خروجی با ارزش بالا
- ایجاد یک ریتم در برنامه برای انجام کارها به شکل موثر با توجه و تمرکز کامل
- کمیاب بودن
- داشتن احساس انرژی و قدرت
چطور میتوانیم عمیق کار کنیم؟
ذهن مانند یک ماهیچه، قابل پرورش است. این مثال به این معنی است که با تمرین و کار پیوسته میتوانید ظرفیت خود را برای کار عمیق افزایش دهید. کار عمیق مهارتی است که برای تسلط بر آن باید بهطور مداوم آن را تمرین کنید. در ادامه با چند روش برای ایجاد عادت کاری عمیق گردآوری شده است.
یکی از فلسفههای کار عمیق را انتخاب کنید
برای انجام کار عمیق به روندی متناسب با برنامه فردی و کاری خود نیاز دارید. کال نیوپورت در کتاب کار عمیق چهار فلسفۀ متفاوت برای انجام کار عمیق را ارائه کرده است که میتوانید بسته به سبک زندگی خود یکی از آنها را انتخاب کنید:
- فلسفۀ ریتمیک در زمانبندی کار عمیق: با این رویکرد یک عادت و ریتم منظم برای کار عمیق ایجاد میکنید.
- فلسفۀ رهبانی: این فلسفه، رویکردی رادیکال است و در آن باید کار کمعمق را در همۀ جنبههای زندگی حذف کنید.
- فلسفۀ دوسبکی: این روش نسخۀ منعطف فلسفه رهبانی است و در هفته میتوانید چند روز را به کار کمعمق اختصاص دهید.
- فلسفۀ روزنامهنگاری: این روش منعطفترین روش برای انجام کارهای عمیق است.
برای مطالعه بیشتر در مورد این روشها توصیه میشود، کتاب کار عمیق کال نیوپورت را مطالعه کنید.
تشریفاتی را برای افزایش تمرکز در نظر بگیرید
ذهن تداعیهای خاص را به خاطر میآورد و تبدیل به یک ترکیب میکند. به همین دلیل بهتر است تشریفاتی را برای ایجاد تمرکز خود ایجاد کنید تا به ذهن خود اعلام کنید که زمان تمرکز فرا رسیده است. برای داشتن این الزامات به چهار جز مکان، زمان، ساختار و الزامات محل توجه کنید. مثلا میتوانید قبل از شروع کار میز خود را مرتب کنید، مکان مشخصی برای کار داشته باشید، یک ساعت قبل از کار قهوه بخورید و … .
مهمترین کار با بیشترین تاثیر را در اولویت قرار دهید
کاری که تاثیر مهمی در زندگیتان دارد را برای انجام به شکل عمیق انتخاب کنید و بقیۀ کارها را نادیده بگیرید. سعی کنید از یک استراتژی اولویتبندی استفاده کنید. برای اهداف تیمی خود شفافیت ایجاد کنید. از یک چارچوب هدف گذاری استفاده کنید.
مدیریت زمان داشته باشید
برای گنجاندن کار عمیق میان کارهای خود، بررسی کنید که برای هر کار خود چه مدت زمانی را به آن اختصاص میدهید. کارها و جلساتی که در برنامه شما قرار دارند را لیست کنید. برنامهریزی روزانه داشته باشید و کارهای مشابه را در یک بلوک زمان مشابه دستهبندی کنید.
از حواسپرتیهای دیجیتال دوری کنید
حواسپرتیهای دیجیتال دشمن کار عمیق هستند اما در سیستم کاری امروزی اجتناب از آنها بسیار سخت و گاهی غیرممکن است. اما میتوان با چند روش این حواسپرتیها را به حداقل رساند. خاموش کردن اعلانها و هشدارها، استفاده از حالت مزاحم نشوید تلفن همراه و بررسی اعلانها در زمان استراحت از جمله روشهای کاهش حواسپرتی دیجیتال است.
مطمئن شوید که به سمت اهدافتان در حرکت هستید
مشخص کردن اهداف واضح، بهترین راه برای حفظ انگیزه و عادت کار عمیق در مدت زمان طولانی است. اهداف انگیزۀ درونی ایجاد میکنند. برای حفظ عادت کار عمیق، برای ردیابی مسیر خود اهداف کوتاهمدت و قابل دستیابی مشخص کنید.
زمانی برای استراحت اختصاص دهید
استراحت هم به اندازۀ کار اهمیت دارد. اختصاص دادن زمانی برای استراحت و شارژ شدن، از فرسودگی شغلی جلوگیری کرده و به پایبند بودن شما به کار عمیق کمک میکند. به عقیدۀ نیوپورت برای استفادۀ کامل از استراحت بهتر است از محل کار خود جدا شوید. همچین از کار کردن در آخر هفته و تعطیلات جلوگیری کنید؛ تمام شدن کارتان باید به معنی تمام شدن کارتان باشد. اگرچه کار عمیق ارزشمند است اما نباید باعث فرسودگی شغلی شود.
ارتباط کار عمیق و کار آهسته
کار عمیق و کار آهسته با یکدیگر اتفاق میافتند. همانطور که گفته شد و خود نیوپورت هم به آن اقرار کرده بود، کار عمیق افراطی ممکن است بسیار خستهکننده شود و اگر این خستگی ادامهدار باشد، ممکن است نتیجۀ آن رها کردن آن کار باشد. اما اگر کارها را با اصول فسلفۀ کار آهسته (بهرهوری آهسته) پیش ببرید علاوه بر اینکه نتیجۀ آن کار عمیق خواهد بود، احتمال فرسودگی شغلی در آن هم کمتر است. در ادامه به بررسی فلسفۀ کار آهسته خواهیم پرداخت.
کار آهسته چیست؟
کار در شرایط همهگیری کرونا و دورکاری، مسئله بهرهوری در کار را بیش از هر زمان دیگر برای بسیاری از شرکتها پررنگتر کرد. تعریف بهرهوری در صنایع مختلف متفاوت است. برای مثال بهرهوری در صنعت کشاورزی (یکی از قدیمیترین تعاریف بهرهوری) با اندازهگیری میزان محصولات برداشتی در مساحت مشخصی از زمین کشاورزی است. اما این مفاهیم نمیتواند پاسخگوی بهرهوری در کارهای دانشبنیان باشد.
به علت نبود معیاری دقیق برای مشخص کردن بهرهوری، مدیران روش مشخصی برای مدیریت کارمندان خود نداشتند. به همین علت مدیران از تعریفهای جایگزین برای بررسی میزان بهرهوری استفاده کردند که به آن شبهبهرهوری میگویند. شبهبهرهوری یعنی در نظر گرفتن فعالیتی قابل مشاهده به عنوان شاخصی برای اندازهگیری بهرهوری واقعی. این تعریف باعث با ارزش دانستن “همیشه مشغول بودن” شد. نتیجۀ این فشار چیزی نیست جز فرسودگی شغلی.
فلسفۀ بهرهوری آهسته پاسخی برای مقابله با این تعریف غلط است. بهرهوری آهستۀ چهارچوبی است که به سازماندهی وظایف کمک کرده و از فشار کاری ناشی از شبهبهرهوری جلوگیری میکند. این فلسفه سازماندهی تلاشهای دانشورزان به شیوهای پایدار و معنادار است که سه اصل دارد:
- کار کمتری انجام دهید.
- با ضربآهنگی طبیعی کار کنید.
- تمام تمرکز خود را به کیفیت کار معطوف کنید.
فلسفۀ بهره وری آهسته، فشار کاری را مانعی برای رسیدن به نتایج مهم میداند. همچنین معتقد است که کارها باید با ریتمی متعادل و انسانی پیش بروند و با استراحت در بازههای زمانی مشخص همراه باشند. تمرکز بر کیفیت هم آخرین اصل این فلسفه است. پذیرش این فلسفه باعث ایجاد خروجیهای ارزشمند خواهد شد.
پیشنهاد میکنیم برای آشنایی بیشتر با این کتاب، مقالۀ خلاصه کتاب کار آهسته را مطالعه کنید.
چطور میتوان با انجام کار عمیق و کار آهسته انجام داد؟
در ادامه اصول کار عمیق و کار آهسته را بررسی کرده و راهکارهایی عملی برای انجام هر اصول ارائه میدهیم.
کار کمتری انجام دهید
این اصل بر اولویت قرار دادن کارهای پر اهمیت و جلوگیری از انجام کارهای غیر ضروری تاکید دارد. انجام کارهای کمتر، فرصت را برای افزایش ساعات کاری مفید و باکیفیت کردن آن ساعات فراهم میکند. برای پیروی از این اصل میتوانید برای پذیرش مسئولیتهای جدید خود محدودیت بگذارید، بیش از ظرفیت، وظایف جدیدی قبول نکنید، کارهای روزانه خود را محدود کنید و برخی از وظایف خود را به صورت خودکار در زمانهای مشخصی از هفته انجام دهید. با انجام این کارها میتوانید زمان بیشتری را به کارهای مهم و عمیق خود اختصاص دهید.
با سرعت طبیعی کار کنید
سعی کنید برای انجام کارهای مهم خود وقت بیشتری اختصاص دهید و آن را در یک جدول زمانی پایدار پیش ببرید. برای عملی کردن این اصل باید برای کارهای خود وقت بیشتری اختصاص دهید. یک برنامه پنج ساله داشته باشید تا انگیزه کافی برای ادامه دادن را حفظ کنید. زمان انجام پروژه را دو برابر کنید. اثرات روحی و روانی طولانی شدن کار را بپذیرید و از سرزنش کردن خودتان بپرهیزید.
کیفیت را اولویت قرار دهید
کار عمیق، کاری با کیفیت است. اگر از سومین اصل بهرهوری آهسته پیروی کنید و کیفیت را در اولویت قرار دهید، نتیجه کاری عمیق و باکیفیت خواهد بود. این کار ممکن است با هزینههایی همراه باشد که اجتنابناپذیرند؛ هزینههایی مثل اختصاص دادن زمان بیشتر یا استفاده از ابزارهای پولی.
در نتیجه با پیروی از اصول کار آهسته، میتوانید کاری متمرکز، عمیق، باکیفیت و با بهرهوری بالا انجام دهید. برای درک بهتر این مفاهیم میتوانید کتاب کار عمیق و کتاب کار آهسته را مطالعه کنید. کتاب کار آهسته، آخرین اثر کال نیوپورت است که به تازگی با رعایت حق کپیرایت توسط نشر نوین منتشر شده است.